10-3-2017
Framing is een techniek van het onbewust overtuigen door specifieke taal of woorden te gebruiken om zo de boodschap positief of negatief te laden. Het gaat daarbij om het raken van een bepaalde emotionele snaar of een beeld schetsen die de argumenten onderbouwen.
Plofkip en vleesindustrie
De laatste jaren kennen we de kracht van framing door Wakker Dier. Met termen als ‘plofkip’, ‘vleesindustrie’ en ‘megastallen’ slagen ze erin de publieke opinie te beïnvloeden. Ook politieke partijen, zeker in de aanloop naar verkiezingen, maken veelvuldig gebruik van framing om hun argumenten kracht bij te zetten. Lukt het Wakker Dier om met hun frames de beleidsmakers, de politiek te infecteren (ook een framewoord)?
Politieke framing
We hebben gekeken in hoeverre deze en ander frames terugkomen in verkiezingsprogramma’s. Daarvoor zijn we in de verkiezingsprogramma’s van de tien grootste partijen (op basis van de Ipsos-peiling van begin maart) gedoken. Hanteren ze specifieke termen om de sector in een bepaald licht, negatief of juist positief, te plaatsen?
Verkiezingsprogramma
Om daar antwoord op te geven hebben we de verkiezingsprogramma’s doorgeploegd (lang leve de zoekfunctie in Acrobat). Een aantal partijen zegt weinig tot niets over de sector of blijft in algemeenheden steken. We zien wel een verschil tussen de linkse en de rechtse partijen. De partijen op de linkerflank willen verandering en gebruiken in het beschrijven van de reguliere landbouw woorden waarvan de kritiek afdruipt: plofkip en vleesindustrie.
Boerengezind
De meer boerengezinde partijen zetten hier en daar kanttekeningen, maar juichen vooral het belang van de sector toe. Daar zie je in de verkiezingsprogramma’s woorden als: klimaatslimme landbouw, trotse familiebedrijven en kopgroep voedselveiligheid. Woorden en taalgebruik die een positieve emotie bij de sector oproepen.
Intensieve veehouderij
In het overzicht hebben we een aantal opmerkelijke pogingen tot framing op een rijtje gezet. Wat ook opvalt is dat het woordgebruik van Wakker Dier bij verschillende politieke partijen is binnengeslopen. De SP, Partij voor de Dieren en PvdA halen het vaakst de Wakker-Dier-frames van stal. Leuk of niet voor de sector: framing van de intensieve veehouderij werpt dus wel degelijk zijn vruchten af.
De Witte Motor
Een communicatietechniek die de sector in een negatief daglicht plaatst kun je ook gebruiken om de sector positief te profileren. Met de ‘Witte Motor’ heeft de zuivelindustrie bewezen dat framing werkt om een krachtig beeld neer te zetten van melk. Is het een idee om de agrarische sector te profileren als de Groene Motor? De groene motor voor werkgelegenheid. De groene motor voor voedselveiligheid. De groene motor voor verantwoord ondernemerschap.